Ελληνιστική περίοδος
Point Modal Title
This is the text content for the modal.
Καλώς ήλθες στην Ελληνιστική περίοδο!
Η ακμή της Λέσβου θα γίνει η κύρια αιτία της ανταγωνιστικής της διαμάχης με τους Αθηναίους. Η ανεξαρτησία της θα καταπατηθεί, ο πληθυσμός της θα υποδουλωθεί, αλλά τα μνημεία και ιερά της θα παραμείνουν ακόμα ανέπαφα.
Ο στρατηγός του Μ. Αλεξάνδου, Αιγήλογος, το 332 π.Χ. απελευθερώνει τις πόλεις από την περσική κυριαρχία. Μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου, η Λέσβος χάνει τη δύναμη και την επιφανή θέση της στον αρχαίο ελληνικό κόσμο.
Κατά τη διάρκεια της ελληνιστικής και της ρωμαϊκής περιόδου, μεγάλη ήταν η ευημερία του νησιού, όπως μαρτυρούν τα οικοδομήματα της εποχής, με σημαντικότερα το αρχαίο θέατρο της Μυτιλήνης, του οποίου η ακουστική θεωρείται εφάμιλλη αυτής του θεάτρου της Επιδαύρου και το ρωμαϊκό υδραγωγείο της Μόριας, που υδροδοτούσε τη Μυτιλήνη μεταφέροντας νερό από απόσταση περίπου 30 χλμ. Η ίδια ακμή θα διατηρηθεί και στην πρωτοβυζαντινή εποχή.
Οι Πέρσες θα την καταλάβουν το 357 π.Χ. και τελικά θα την απελευθερώσει το 332 π.Χ. ο Μέγας Αλέξανδρος. Από το 322 π.Χ. έως το 201 π.Χ. το νησί ανήκει στους Διαδόχους του Μεγάλου Αλεξάνδρου (Αντίγονος και μετά οι Πτολεμαίοι). Σε αυτήν την περίοδο το νησί χάνει την επιφανή θέση που κατείχε. Γύρω στα 231 π.Χ. καταστρέφεται από σεισμό η Πύρρα (κατοικείται μόνο το προάστιο και το Λιμάνι). Η Άντισσα καταστρέφεται από τους Ρωμαίους το 168 π.Χ. και χαρίζουν την επικράτειά της στη Μήθυμνα. Το 88 π.Χ. ο Μάρκος Μινούκιος Θέρμος καταλαμβάνει τη Μυτιλήνη, η οποία το 89 π.Χ. είχε συμμαχήσει με τον Μιθριδάτη ΣΤ΄ τον Ευπάτορα.
Κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας των Ρωμαίων κατασκευάζεται το Υδραγωγείο της Μόριας, τα ψηφιδωτά δάπεδα των επαύλεων της Επάνω Σκάλας, το Θέατρο και το Ιερό της Θερμίας Αρτέμιδος.
Έτσι, σε αιγυπτιακούς παπύρους έχουν διασωθεί καταγραφές φορτίων του ξακουστού κατά την αρχαιότητα λεσβιακού κρασιού, αλλά και ελαιόλαδου, τα οποία εξήχθησαν στην Αίγυπτο στην περίοδο των ελληνιστικών χρόνων.
Παιχνίδια - σταθμοί σε αυτήν την περίοδο
Παίξε τα παιχνίδια της περιόδου για να ξεκλειδώσεις τις επόμενες και να κερδίσεις το γράμμα που θα σε οδηγήσει στη λύση του γρίφου!
Βρίσκεται στο λόφο της Αγίας Κυριακής και έχει πανοραμική θέα προς την πόλη, τα δύο λιμάνια της και την απέναντι μικρασιατική ακτή.
Το κοίλο, το μέρος δηλαδή στο οποίο κάθονταν οι θεατές, χωρητικότητας τουλάχιστον 10.000 θεατών, διαμορφώθηκε στη δυτική πλευρά του λόφου, όπου θεμελιώθηκαν 64 σειρές λίθινων εδωλίων (καθισμάτων). Χωριζόταν με δύο διαδρόμους σε τρία διαζώματα: το κάτω, το μεσαίο και το άνω διάζωμα. Με κάθετες κλίμακες (σκαλιά) επιτυγχανόταν η πρόσβαση στις κερκίδες και τα λίθινα εδώλια του θεάτρου. Τα εδώλια διέθεταν, εκτός από το κυρίως κάθισμα, και υποδοχή για την τοποθέτηση των ποδιών των θεατών της πίσω σειράς. Στις μπροστινές σειρές των εδωλίων βρίσκονταν οι θέσεις των επισήμων (προεδρία), αρκετέςαπό τις οποίες έφεραν επιγραφές.
Η σκηνή αρχικά ήταν απλή και διέθετε λίθινο προσκήνιο. Η σκηνή αργότερα έγινε διώροφη και μνημειώδης.
Η κυκλική ορχήστρα του θεάτρου, διαμέτρου περίπου 25 μ., ήταν ο χώρος ο οποίος προοριζόταν για τους χορευτές και ήταν χωμάτινη. Στη ρωμαϊκή εποχή μετασκευάστηκε σε αρένα.
H ελληνιστική στοά, δίπλα στον βόρειο εμπορικό λιμένα της πόλης, ανήκε στην περιοχή της αρχαίας αγοράς και είχε εμπορικό χαρακτήρα. Συνολικά έχουν εντοπιστεί άλλες πέντε στοές στην περιοχή.
Η στοά ήταν διώροφη, δωρικού ρυθμού (ρυθμός της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής που διακρίνεται για τη λιτότητα, την αυστηρότητα και τη μνημειακότητά του), με προσανατολισμό Α-Δ, και αρχικό συνολικό μήκος περίπου 150 μ. Μία κιονοστοιχία διέτρεχε το εσωτερικό κατά μήκος και στήριζε και τη στέγη. Η πρόσοψη της στοάς από την πλευρά της θάλασσας ήταν μαρμάρινη με εντυπωσιακά αρχιτεκτονικά στοιχεία δωρικού ρυθμού.
Στην υστερορωμαϊκή εποχή, στο μέσο της στοάς χτίστηκε ένα λουτρό τετράγωνης κάτοψης, ενδεικτικό των νέων αναγκών της περιόδου. Τον 18ο και 19ο αι. η παραλιακή ζώνη της Επάνω Σκάλας χρησιμοποιήθηκε ως νεκροταφείο της οθωμανικής κοινότητας.
Το Ιερό του Βρισαίου ή Βρησαγενούς Διονύσου βρίσκεται κοντά στο σημερινό χωριό Βρίσα, στο ακρωτήρι όπου είναι σήμερα χτισμένο το εκκλησάκι του Αγίου Φωκά.
Στην περιοχή υπήρχε οικισμός ήδη από την πρώιμη Εποχή του Χαλκού έως και τη Βυζαντινή περίοδο. Άλλωστε υπάρχουν αναφορές στις γραπτές πηγές για την αρχαία Βρίσα, το ιερό και τη λατρεία του Βρισαίου Διονύσου.
Ο ναός ήταν μικρών διαστάσεων, δωρικός, με δύο σειρές κιόνων στις δύο στενές πλευρές του (δίστυλος εν παραστάσι) ναός. Ολόκληρο το επιστύλιο του ναού, το δοκάρι δηλαδή που βρισκόταν πάνω από τους κίονες, ήταν διακοσμημένο με ανάγλυφες παραστάσεις, μια σπάνια καινοτομία που συναντάται μόνο στον αρχαϊκό ναό της Αθηνάς στην Άσσο της Τρωάδος.
Η ακριβής θέση του ναού στο ιερό δυστυχώς δεν μας είναι γνωστή. Οι ανασκαφικές εργασίες στον χώρο δεν εντόπισαν το θεμέλιο του ναού. Βρέθηκαν, ωστόσο, τα ερείπια μιας παλαιοχριστιανικής βασιλικής, ένας πύργος-παρατηρητήριο στο νότιο άκρο του ακρωτηρίου, καθώς και κινητά ευρήματα (όστρακα, νομίσματα), που δείχνει ότι ο χώρος κατοικούνταν από την μυκηναϊκή εποχή έως και τον 10 αι. μ.Χ.