Αρχαϊκή-Κλασική περίοδος

Καλώς ήλθες στην Αρχαϊκή-Κλασική περίοδο! (8ος – 4ος αι. π.Χ.)
Το πρώτο πολίτευμα των λεσβιακών πόλεων φαίνεται ότι ήταν η βασιλεία και στη συνέχεια πέρασαν από την ολιγαρχία στην τυραννία. Η Μυτιλήνη, αφού ξεπέρασε στα τέλη του 7ου π.Χ. αι. τις εσωτερικές διενέξεις και ταραχές, χάρη στον σοφό Πιττακό απέκτησε δημοκρατικό πολίτευμα και πολιτική σταθερότητα, η οποία της επέτρεψε να αναπτυχθεί σε ισχυρή ναυτική δύναμη και να κυριαρχήσει στις άλλες πόλεις του νησιού.
Η οικονομία του νησιού ήταν κατεξοχήν γαιοκτηνοτροφική, αλλά λόγω της γεωγραφικής του θέσης ανέπτυξε και εμπορική δραστηριότητα. Η εξαγωγή του κρασιού στη Λέσβο άρχισε από τον 7o αι. π.Χ.
Το 333 π.Χ. γίνεται η άλωση της Λέσβου από τους Πέρσες και η εγκατάσταση τυράννων σε όλες τις πόλεις.
Παιχνίδια - σταθμοί σε αυτήν την περίοδο
Παίξε τα παιχνίδια της περιόδου για να ξεκλειδώσεις τις επόμενες και να κερδίσεις το γράμμα που θα σε οδηγήσει στη λύση του γρίφου!
Το ιερό της Κυβέλης βρισκόταν πολύ κοντά στα τείχη της πόλης, απέναντι από το νεκροταφείο, και αυτό δείχνει ότι η θεά ήταν η προστάτιδα της πόλης ήδη από τους γεωμετρικούς χρόνους.
Η Κυβέλη ήταν θεά γενικά της άγριας φύσης και των δημιουργικών δυνάμεων της Γης και της γονιμότητας.
Στο χώρο του ιερού διακρίνονται τρία καμπυλόγραμμα κτήρια, από τα οποία το ένα σώζεται καλύτερα και φαίνεται ολόκληρη η βόρεια καμπύλη του ή αλλιώς η αψίδα του. Τοίχοι, θεμέλια, τμήματα από την ανωδομή κτηρίων, πλακόστρωτα δάπεδα, αγωγοί, φρέατα είναι μερικά από τα σημαντικότερα ευρήματα της κατηγορίας που εντοπίστηκαν in situ (στη θέση τους).
Ο χώρος του ιερού χρησιμοποιήθηκε για πολλούς αιώνες (έως και την ύστερη αρχαιότητα) και μάλλον καταστράφηκε από πυρκαγιά.

Στους αρχαίους χρόνους η πόλη της Μυτιλήνης είχε τη μορφή ενός μικρού νησιού, το οποίο διαχωριζόταν από την αντικρινή στεριά με τον Εύριπο, έναν στενό φυσικό πορθμό, μήκους 700 μ. και πλάτους 30 μ., που ένωνε τα δύο λιμάνια της πόλης (το βόρειο και το νότιο).
Ο βόρειος εμπορικός λιμένας της Μυτιλήνης βρίσκεται κάτω από τα τείχη του Γενοβέζικου φρουρίου στα βορειοδυτικά, ενώ ο νότιος πολεμικός λιμένας ταυτίζεται με το σημερινό λιμάνι της πόλης.
Ο βόρειος εμπορικός λιμένας, αποτελούσε αναπόσπαστο τμήμα της πόλης και ονομαζόταν ‘Μαλόεντας λιμένας’, από το προσωνύμιο ‘Μαλόεις’, με το οποίο λατρευόταν ο Απόλλωνας στο παρακείμενο ιερό του, κοντά στο λιμάνι και την αρχαία αγορά της πόλης.
Σήμερα διατηρείται μεγάλο μέρος των λιμενοβραχιόνων.

Ο αρχαιολογικός χώρος της Κλοπεδής βρίσκεται στην κορυφή ενός λόφου δυτικά της Αγίας Παρασκευής Λέσβου. Εκεί υπάρχει το ιερό του Ναπαίου Απόλλωνος, το οποίο στα αρχαϊκά χρόνια απέκτησε μνημειακή μορφή με την ανέγερση δύο μεγαλόπρεπων ναών αιολικού ρυθμού.

Κατά τους αρχαίους χρόνους, το παλλεσβιακό ιερό του Μέσσου υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα ιερά των Λεσβίων με πανελλήνια εμβέλεια. Σήμερα αποτελεί έναν από τους πιο αξιοσημείωτους αρχαιολογικούς χώρους του νησιού.
Βρίσκεται στην περιοχή των Μέσων (ή του «Μέσσου», κατά τον αιολικό τύπο της λέξης) στο κέντρο (μέσο) της Λέσβου, απ’ όπου περιοχή και ιερό πήραν το όνομά τους.
Το ιερό ήταν αφιερωμένο στους αθάνατους μάκαρες, τον Δία, την Ήρα και τον Διόνυσο, στη λεγόμενη δηλαδή λεσβιακή τριάδα.
Η λατρεία αρχικά ήταν υπαίθρια και βωμική. Στην υστεροκλασική εποχή ανοικοδομήθηκε νέος ναός που περιβαλλόταν από κίονες και στη πρόσοψη, αυτοί ήταν 8!
Τον 3ο αι μ.Χ. ο ναός γκρεμίζεται από σεισμό, ενώ αργότερα τα αρχιτεκτονικά του μέλη κατακερματίζονται και διασκορπίζονται.
Τον 5ο ή 6ο αι. μ.Χ. στη θέση του ναού ανεγείρεται βασιλική με τρείς χώρους στον κυρίως ναό (τρίκλιτη) όπου αργότερα καταστρέφεται. Στη μεταβυζαντινή περίοδο, στον εσωτερικό χώρο της βασιλικής χτίζεται μονόχωρος ναΐσκος αφιερωμένος στον Ταξιάρχη Μιχαήλ.

O Καλόχτιστος ή Ροδότοιχος ή Καλός Τοίχος βρίσκεται κοντά στην είσοδο του κόλπου της Καλλονής, βορειοανατολικά των Μακάρων, στην περιοχή της Αποθήκας. Πρόκειται για έναν μνημειακό τοίχο, που κατασκευάστηκε στους αρχαϊκούς χρόνους, σύμφωνα με το σύστημα της λέσβιας τοιχοδομίας, βασικό στοιχείο της οποίας οι πέτρες διατηρούν το ακανόνιστο φυσικό τους σχήμα.
Ο επιβλητικός τοίχος, που είχε προσανατολισμό ΒΑ-ΝΔ, κατασκευάστηκε για να συγκρατήσει την επίχωση του πλατώματος, της βάσης δηλαδή, ενός ιερού, από το οποίο διατηρούνται περιορισμένα μόνο αρχιτεκτονικά κατάλοιπα.